Świętochłowice - Forum bez polityki

Idzie to tyż posuchać na www.ojgyn.blog.onet.pl

Kejsik łozprawiŏłech ło tym jakech ciepnōł cigarety a dzisiŏj połozprawiōm ło kurzyniu cigaretōw.
Tak po prŏwdzie, to jesce we starożytniōści, we IV wiyku przed Pōnbōczkym, tuplikowŏł jedyn ze trzech nŏjsrogszych greckich filozofōw – sōm Arystoteles, iże to muzyka łagōdzi łobyczaje, a juzaś mocka lŏt tymu nazŏd gŏwyndziōł tyż na tyn szimel Jerzy Waldorff, keregoch miŏł zawdy w srogij zocy. Ale dzisiŏj naskwol, możno na łostuda, byda terŏzki eklerowŏł, iże cigarety holkajōm nasze łobyczaje. Ino trza spomiarkować jedyn taki fal, iże nikaj niy kurzi sie tela, co na lazarytowyj siyni. Tōż to przeca jes ta naszŏ „oaza wolności”, kaj we smyndu łoparach dochtory i pacijynty cuzamyn do kupy, do grōmady flyjgujōm, piastujōm tyn diosecki nŏłōg.
Lazaryt jak lazaryt. Żyć idzie. Lazaryt, a juści, zaobycz kuriyruje. Ku tymu ci przeca łōn jes. Nō i stoji ło zdrōwie pacijynta. Tela ino, co robi to jednōstajnie i smyntnie. Ganc ajnfach, idzie wykopyrtnōńć z nudōw; czas ci tam sie ciōngnie jak cuch po galotach. Jedzinym placym, kaj te wszyjske pacijynty, ftore jesce same poradzōm deptać, bali niykōniycznie te, co same kurzōm, ale łosobliwie kurzoki, mogōm znŏjść jakisik erzac światōwygo życiŏ – jes ci rauchcimer na halbsztoku, we kŏżdyj siyni lazarytu. Pewnikiym znŏcie te miyjsce – tōż to tam, kaj we winklu styrcy przepŏłniōny aszynkibel, a wymiarkowanie niytwŏłōści naszych marzyniōw zmōgŏ pukniyntŏ fynsterszajba kalnego łokna. We tym ci lazarycie kurzi sie moc wiyncyj niźli kaj indzij. Sprzycznōść? Ino dlŏ tych, ftorzi nigdy niy przekroczyli proga tyj zŏcnyj insztytucji, nigdy niy kurjyrowali sie we lazarycie.
We tym rauchcimrze łozprawiōmy zŏwzitŏ ło pogodzie, dzieckach i fusbalu, ło wieczornym prōgramie telewizyjnym. Nŏjczyńści jednakowōż tymatym naszych klytōw sōm diagnōłzy i zabiygi, analizy i ryntgyny. Chnet ci we niyskōńczōność ciōngnymy, szpulujymy take łopowiyści: U jednyj mojij kamratki mieli we podejzdrzałōści zapŏlynie dudōw, ale kurjyrowali jōm na leberki, a niyskorzij wykŏzało sie, iże mŏ świyrzb i wandrujōncŏ nyra. Czowiekowi pieślawymu, fest niyłodpōrnymu, ftory zarŏzki widzi sie we rōli „jednyj mojij znajōmyj”, blank niy lza tego wszyjskigo suchać. Ale przeca my niy sōmy blank guche, do sto pierōnōw! Nō, akuratnie, niy jeżechmy przecamć guche. Beztōż dŏwōmy pozōr, wysuchujymy ciyrpliwie, a bali i ze istōm dōłzōm interesy i dociyrnōści tych wszyjskich czyście łozpoznanych gyszichtōw niymōcy, wszyjskich ze tego świata znŏjōmych. Niy sōmy tyż ślepokōma. I skuli tego upokornie wpatrujymy sie we fresy naszych kamratōw niydoli. Wele mie razinku stanōł mody karlus. Tak na augymas zdrōwy i mōnter jak rydzka. Na unterarmie miŏł wydziyrgane: „Wybŏcz mi Pōnbōczku, mamulcyne płacki”.
Na jakigosik heresztanta niy bōł jednakowōż podany. Skōndsi, eźli niy ze heresztu, miŏł zatym tyn bogobōjny manifyst na gracy? A, miarkuja, pewnikiym dostŏł wōłani na stŏwka. Jes sam snami pŏruch rykrutōw, ftorzi wykrōncajōm sie łod armiji. Musza dopedzieć, co to bōło jesce podwiyl minister Klich niy łoznŏjmiōł szlus ze przimusowym asystyrōnkym. Nŏjciykawsze bōło to, iże te karlusy wandlujōm ci sie ze roztomajtych strzodowiskōw, kere łozeznŏwajōm sie łod sia niy ino pod zglyndym kultōry abo poziōmu życiŏ. Wetnōłbych sie, co we cywilu, znaczy sie na „wolności” – jak gŏdōmy we tym naszym lazarycie ło świycie skukanym po drugij zajcie kalnygo, ufifranego łokna – te mode chopcy na beztydziyń pierōm sie miyndzy sobōm na śmiyrć i życie. Jedyn śnich jes raperym, inkszy juzaś kimsik ze zorty skina, trzeci juzaś to intylyktualista, taki brylŏk, okularnik – jak to śpiywali poduk Agnys Osieckij – dŏłbych gowa, interesjyruje ci go... botanika. Ale tukej wszyjske sōm pogodzōne. Lazaryt niy ciyrpi wzajymnyj wrōgości, na isto glajchuje wszyjske idyjologicne inkszōści. Karlusy trefiajōm ci sie we tym rauchcimrze na sztachu, zatym jesce szkacōm, kōłblujōm, łozprawiajōm wice i fabulōm ło żywobyciu. Kupluje łōnych jedne; bar’zo, ale to festelnie bar’zo niy majōm rade pōjńść do wojska.
A ze drugij zajty styrcy i kurzi mody karlus ze... Kaukazu, ftory gŏdŏ ze takim inkszym, cudzym akcyntym. Zwōni do kogosik mobilniokym. Niy poradza tego spokopić, bo rzōndzi we jejigo rodnym jynzyku z kerego niy poradza ci blank spokopić ani słōwecka. Ale, ale, zarŏzki, niy, niy, cheba jednakowōż cosik ci wymiarkowŏłech. W swoji łozprŏwki, wyznania rōłz za kedy wplŏtŏ swojsko brzmiōnce słōwecka:
– Всё зубы целые – chytōm polekuśku. Ciykawe, ło czym moge łōn ciyngiym łozprawiać, rōncz nŏgle we pojstrzodku zdania gŏdo po rusku, i to szpasownie, jednym ciyngiym, iże wszyjske zymby mŏ jesce cŏłke. I po jakiymu niy moge tego wszyjskigo ło tych zymbolach pedzieć we rodnym lynzyku? A eźli możno blank niy gŏdŏ ło sia, ino łopisuje swojimu łozmōwcy, gyjgnerowi forcugi jakisik szykownyj dziołchy? Abo kōnia? Wszyjsko jes ci sam mōjglich. Życie przeca pŏłne jes zagŏdkōw.
Dochtory tyż kurzōm. Znaczy sie, zaobycz kurzōm we swojim szprechcimrze, ale rōłz za kej bywŏ, iże przilazujōm ku nōm. Styrcōm do grōmady kole tego ci nafolowanego aszynkibla i bez gańby łozprawiajōm sie bery ze życiŏ łoddziału.
– Bōła u nŏs niydŏwno na praktice jedna szwestera. We historyji choroby chnet łoziymdziesiyńcioletnigo, przikowanygo do prykola pacijynta zapisała po nocnyj szychcie: We prykolu aktiwny – łozprawiŏ dochtōrka we zielōnym kitlu.
– A jŏ kejsik widziŏłech – podchytuje jeji kamrat we szafirōwym kitlu – wpis jednego ci kuśpika, kery pojechŏł ku niyszczysnymu falowi: Pacijynt ci bōł użarty bez niyświadōmo gadzina w rzić. A we nŏwiasie jesce: We haźlu!
Styrcysz, suchŏsz, kurzisz, a czas poleku płynie sie i płynie. Szczwŏrtyj cigarety już ci jednakowōż wybakać niy dajōm. Na nasz halbsztok wpolōła łoddziałowŏ ze jakimis papiōrami pod parzōm i wrzescy na cŏłki karpyntel, choby my blank guche byli:
– Kery swŏs to Ojgyn z Pniokōw? Po cōłkim łoddziyle wŏs szukōm panocku. Kajście sie straciyli? A ciōngnōć mi sam wartko na klistyra!
Nō cōż, klistyra we lazarycie – świyntŏ rzec! Ale, niyskorzij juzaś sie zakurza i to niy jedna a ze trzi cigaety i... tela!

_________________
Ojgyn z Pnioków